24.08.2006 Fotografia prasowa
Fotoreporter i jego prawa
Dorota Majka, Laboratorium Reportażu
Wasze pytania wskazują, że nie bardzo wiecie na czym stoicie - powiedział dr Maciej Pacuła (Zakład Prasowy Instytutu Dziennikarstwa UW) otwierając panel poświęcony "prawu autorskiemu". Temat spotkania cieszył się dużym zainteresowaniem wśród członków Klubu Fotoreporterów Prasowych. Jakie prawa nam przysługują? Kiedy zdjęcia należą do fotoreportera, a kiedy do gazety, dla której pracuje? Czy wydawca ma prawo do wielokrotnego wykorzystania jednej fotografii? Jak powinno się podpisywać zdjęcia? - to najczęstsze pytania, jakie stawiano panelistom.
Musimy zdać sobie wreszcie sprawę, że stwarzając fotoreporterom godziwe warunki umowy wydawcy zyskują ich lojalność, zwiększają efektywność ich pracy i, co za tym idzie, przyczyniają się do wzmocnienia zawodu. To się im opłaca. - powiedział Maciej Pacuła komentując nagminne przypadki, kiedy fotoreporterzy za swą pracę otrzymują od czołowych polskich wydawnictw zaledwie siedem złotych wynagrodzenia.
Fotoreporterzy uczestniczący w spotkaniu mówili o konieczności odmawiania wydawcom przyjęcia tak niegodziwych stawek, rozmawiania z nimi z pozycji autora a nie ofiary: Brak solidarności środowiska fotoreporterów sprawia, że wydawcy często nas okradają. Brońmy się przed tym. Nie zgadzajmy się na takie traktowanie!
Paneliści zgodzili się, że tak uwłaczające godności stawki za zdjęcie nie mają żadnego uzasadnienia ekonomicznego i są zjawiskiem, które można określić tylko jednym słowem: bandytyzm. Wyrazili przekonanie, że "życie wymusi" stopniowe ustalanie minimalnych stawek, tym bardziej, że Polska uczestnicząc w strukturach Unii Europejskiej będzie musiała dostosować się do obowiązujących tu, ustalanych corocznie, cenników.
Odpowiadając na pytanie: Co nam przysługuje?, Maciej Pacuła przypomniał fotoreporterom o ich nieprzenaszalnych, niezbywalnych i nieograniczonych w czasie prawach osobistych.
Fotoreporter ma przede wszystkim prawo do desygnowania zdjęcia swoim imieniem i nazwiskiem, do wyłącznego dysponowania swoim dziełem, pod warunkiem, że jest ono chronione prawem autorskim (a więc przejawia cechy indywidualnej twórczości - art. 1 PA i PP). Z punktu widzenia prawa autorskiego istotne są cechy twórcze, a nie techniki wykonania zdjęcia. Dlatego tak samo chroniona jest fotografia tradycyjna, jaki i cyfrowa, artystyczna i reporterska.
Autorowi przysługuje prawo do wprowadzania dzieła do obrotu, do ochrony jego integralności (fotoedytor nie może bez zgody autora modyfikować fotografii, gdyż prawo chroni nienaruszalność jej wymowy artystycznej i ideowej).
Inną grupą praw autorskich są prawa majątkowe, które w odróżnieniu od praw osobistych, są zbywalne, ograniczone w czasie (chronione przez siedemdziesiąt lat po śmierci twórcy) i przenaszalne.
Przeniesienie praw majątkowych na wydawcę, agencję fotograficzną itp. odbywa się w ramach następujących umów:
- rozporządzających (analogicznych do umów kupna - sprzedaży)
- licencyjnych (dających prawo do korzystania z naszych zdjęć wyłącznie lub niewyłącznie)
- pracowniczych (prawa majątkowe należą do wydawcy tylko wtedy, gdy odbierze, przyjmie i wykorzysta zdjęcie zgodnie z jego przeznaczeniem, w ciągu ustawowo określonego czasu).
Żyjemy w kulturze ikonicznej, więc fotografia przetrwa na pewno - stwierdzili na koniec paneliści. Pytanie tylko - za jaką cenę?
***
Artykuł udostępniony przez serwis Laboratorium Reportażu
PRZERWA NA REKLAMĘ
Zobacz artykuły na podobny temat:
Zdjęcie musi śmierdzieć
Jacek R. Gruszczyński
Wywiad z Krzysztofem Millerem, fotoreporterem Gazety Wyborczej, który "etatowo" jeździ w rejony konfliktów. [Artykuł pochodzi z serwisu www.fotografiaprasowa.pl]
Kiedy można nazwać się fotografem?
CEWE
Najprostszą odpowiedzią wydaje się być „Kup aparat”. Mawiają jednak, że przecież nie każdy chłop z widłami to Posejdon… Idąc tym tokiem myślenia, nie każdy posiadacz aparatu to fotograf. Przygotowaliśmy 8 podpowiedzi, które mogą zbliżyć Cię do nazywania się fotografem.
Fotografie z banków zdjęć. Jak wybierać, jak kupować i jak płacić
Beata Jaroszewska
Serwisy microstockowe umożliwiają wszystkim użytkownikom Internetu dostęp do milionów zdjęć w doskonałej jakości, oraz ich zakup przy użyciu jednego kliknięcia, bez konieczności wychodzenia z domu. Jak najłatwiej i najszybciej znaleźć upragniony obraz? Jaki model sprzedaży wybrać? Oto poradnik, jak efektywnie kupować pliki z banków zdjęć.
Darmowe aplikacje do obróbki zdjęć. TOP3 według HolidayCheck
HolidayCheck
Przy pomocy smartfonów można zrobić już naprawdę piękne zdjęcia. Do ich dodatkowej obróbki dostępnych jest wiele darmowych aplikacji. Dzięki nim fotografowanie będzie jeszcze przyjemniejsze, a zdjęcia z wakacji profesjonalne i oryginalne. Oto 3 naszym zdaniem najlepsze.
Czerwone oczy na zdjęciach. Jak ich uniknąć?
Barbara Gilbas, Nikon Polska
To niechciane zjawisko spowodowane jest odbiciem się lampy błyskowej aparatu w siatkówce oka fotografowanej osoby. Oto, jak samodzielnie sobie z tym poradzić.
Fotografia ikoną?
Paulina Dużyk-Dyna
Czy fotografia jest ikoną, skoro jest czymś więcej niż tylko "częścią charakteru danego przedmiotu"? Jest, a już na pewno niektóre zdjęcia, które na stałe wdarły się w świadomość społeczną.
Jak kręcić wakacyjne ujęcia
Maja Baczyńska
Nagrywasz filmiki na wakacjach? Scenariusz po powrocie bywa jednak podobny: wracasz z kilkoma wypchanymi po brzegi kartami pamięci, a po godzinach przeglądania zdobyczy czujesz rozczarowanie. Tłumaczysz wszystkim, że ujęcia nie oddają tego co widziałeś. Spróbuj więc zrobić to inaczej.